Ik heb het boek van Anna Krijger, waarin zij haar ontmoetingen met diverse mensen in Israël en Palestina beschrijft, verslonden! Anna woonde en werkte tussen 2014 en 2017 als correspondent Israël en de Palestijnse gebieden, met als standplaatsen Tel Aviv en Oost-Jeruzalem. Ze schreef artikelen voor De Groene Amsterdammer, reportages en columns voor het Nederlands Dagblad en opiniestukken voor NRC Handelsblad. Daarnaast deed ze verslag op Radio 1 en 5.
Begin dit jaar las ik ‘Een schreeuw om recht’ van Dries van Agt (2009) en ‘Niet iedereen kan stenen gooien’ van Arjan El Fassed (2008). Beiden boordevol informatie over Israël en Palestina, maar wel al enige tijd geleden geschreven. ‘Tegendraadse dromen‘ van Laurens Samsom over diens correspondentschap bij Trouw in de periode 2011-2015 las ik kort geleden. Zeer boeiend!
Maar Anna Krijger spant wat mij betreft de kroon met haar boek ‘Hipsters, baarden, martelaren. Ontmoetingen in Israël en Palestina‘! In het boek komen veel verschillende perspectieven aan bod: de Israëlische veganist, de ouder van een gedood Palestijns en Israëlisch kind, de vluchteling, arbeidsmigrant, ultra-orthodoxe Joden in Jeruzalem en nog veel meer.
Maar waarom ben ik zo enthousiast? Ik denk uit haar boek af te kunnen leiden dat Anna Krijger een goede luisteraar is. Ze schrijft haar gesprekken op zoals ze deze in werkelijkheid gevoerd heeft. Geregeld dacht ik “dat kan toch niet gezegd zijn” en was ik het niet eens met uitspraken, maar het is integer opgeschreven en de boodschap van eenieder is overgebracht. Dat vind ik de kracht van haar boek. Ook erg komisch (en lief) om te lezen hoe ze als dierenvriend zich bekommert over verwaarloosde poezen en honden.
Ik schrok wel van een aantal passages. Een ervan ging over de BDS. Het staat voor boycot, desinvesteren en sancties. Geïnspireerd door de Zuid-Afrikaanse antiapartheidsbeweging proberen Palestijnse activitisten sinds 2005 de bezetting te bestrijden. Het doel is om Israël op geweldloze wijze te ‘dwingen’ zich aan het internationaal recht te houden en een einde te maken aan de bezetting. Een manier waarop BDS invloed uit probeert te oefenen, is het onder druk zetten van bedrijven die profiteren van of samenwerken met de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.
Dit is een bijzonder gevoelig onderwerp in Israël. De regering en vele Israëliërs beschouwen BDS als ‘nieuw antisemitisme’, het zoveelste vehikel om Joden te discrimineren. De Israëlische regering neemt de dreiging van BDS bijzonder serieus. Er is zelfs een ministerie, dat van Strategische Zaken, dat het bestrijden van de boycotbeweging BDS als speerpunt heeft. In de zomer van 2017 werd een wet aangenomen die het mogelijk maakt om buitenlanders die zich hebben bezig gehouden met ‘BDS-activiteiten’ toegang tot het land te ontzeggen. Wie de Palestijnse gebieden wil bezoeken, zal toch door Israël moeten reizen als ze aankomen op het vliegveld Tel Aviv. Op deze manier kunnen buitenlanders, actief (geweest) in de BDS beweging, Palestijns gebied niet meer bereiken.
Pratend over mijn Palestina reis had ik al van iemand gehoord dat de toegang tot de Palestijnse gebieden via Tel Aviv je gewoonweg ter plekke ontzegd kan worden. Ik dacht nog “dat kan toch niet waar zijn“. Maar Krijger’s boek bevestigt dit dus. En helaas, dit actuele nieuws van 20 juli 2018, ook:
Op vrijdag 20 juli werd twee onderzoekers van SOMO op het Ben Gurion vliegveld in Tel Aviv de toegang tot Israël geweigerd vanwege vermeend Boycott, Divestment, Sanctions (BDS) activisme.
Krijger’s boek bood voldoende stof om mijn ‘werkdocument Israël Palestina‘ aan te vullen. De steden Tel Aviv, Ramallah, Bethlehem, Hebron, Jeruzalem, Nablus en Jenin zie ik al helemaal voor me. Ik hoop op nog meer van dit soort boeken te stuiten. Het boek ‘Israël zegt geen sorry meer‘ van Krijger’s partner Derk Walters staat op nummer 1. De bibliotheek heeft het alleen nog niet in collectie / bestelling helaas….